نقش مهاجرت فصلی نیروی کار در معیشت خانوارهای روستایی(مطالعه‎ی موردی: شهرستان سروآباد ـ استان کردستان)

نویسندگان

  • فرزاد ویسی دانشجوی دکترای جغرافیا، دانشگاه تهران
  • محمد رضا رضوانی استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
  • محمد سلمانی استادیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
  • مهدی پور طاهری استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه مدرس
چکیده مقاله:

مهاجرت‎های روستایی ـ شهری، از موضوع‎های مهم در مطالعات توسعه‎ی شهری ـ روستایی است. رویکرد معیشتی از جدیدترین رویکرد‎ها برای بیان این پدیده است. هدف پژوهش حاضر، تحلیل آثار مهاجرت‎های فصلی بر سرمایه‎های معیشتی خانوارهای مهاجر و غیرمهاجر است، به این منظور، رویکرد معیشتی به‎عنوان نظریه‎ی تحلیلی به‎کار گرفته شده است. در این رویکرد، دارایی‎های معیشتی خانوارها به پنج دسته، شامل سرمایه‎های طبیعی، فیزیکی، انسانی، اجتماعی و مالی تقسیم می‎شود که بهبود و بالابردن این سرمایه‎ها باعث بهبود معیشت خانوار و توسعه روستایی خواهد شد. محدوده‎ی این مطالعه، شهرستان سروآباد در استان کردستان است. جامعه‎ی آماری این پژوهش تمام خانوارهای روستایی دارای مهاجر فصلی و غیرمهاجر شهرستان سروآباد است. تعداد خانوارهای شهرستان 11700 خانوار (جامعه‎ی آماری) است که با استفاده از روش کوکران، 324 پرسش‎نامه به‎عنوان حجم نمونه تهیّه شد. تعداد روستاهای شهرستان 65 روستا است که 20 درصد روستاها (13روستا) به‎صورت تصادفی برای نمونه‎گیری انتخاب و در هر روستا 24 پرسش‎نامه با روش انتساب متناسب به‎صورت تصادفی بین دو گروه توزیع و تکمیل شد. یافته‎های تحقیق نشان داد، سرمایه‎های طبیعی و اجتماعی در میان خانوارهای غیرمهاجر (کشاورز) بیشتر و در مقابل سرمایه‎های فیزیکی، انسانی و مالی در میان خانوارهای مهاجر بالاتر است. میانگین سرمایه‎ی کُلّی نیز در خانوار مهاجر بالاتر از خانوارهای غیرمهاجر است. در نهایت، می‎توان این‎گونه بیان کرد که مهاجرت فصلی خانوار‎های روستایی در شهرستان سروآباد اثر مثبتی بر دارایی‎های سرمایه‎ای خانوارهای دارای مهاجر فصلی داشته که نتیجه‎ی آن بالارفتن دارایی‎های معیشتی خانوار، کاهش فقر و کاهش آسیب‎پذیری خانوارهای روستایی بوده است؛ در نتیجه، مهاجرت فصلی نیروی کار روستایی در شهرستان سروآباد به شهرها، به‎عنوان راهبرد معیشتی خانوارهای روستایی در حفظ و بالابردن معیشت خانوار و توسعه‎ی روستایی مؤثّر است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی نقش عوامل مکانی- فضایی در مهاجرت فصلی نیروی کار روستایی به شهر، مطالعه موردی : شهرستان سروآباد

هدف پژوهش حاضر واکاوی نقش عوامل مکانی- فضایی در مهاجرت فصلی نیروی کار روستایی به شهر می باشد. بدین منظور از عوامل مکانی- فضایی، سه موئلفه میانگین زمین خانوار روستایی، فاصله روستا از شهر و ارتفاع روستاها استفاده شده و میزان مهاجرت های فصلی از روستاها بر اساس این سه موءلفه محاسبه گردیده است. جامعه آماری این پژوهش سرپرستان خانوارهای روستایی شهرستان سروآباد تشکیل می دهد. از 65 روستای شهرستان 13 روس...

متن کامل

واکاوی نقش عوامل مکانی- فضایی در مهاجرت فصلی نیروی کار روستایی به شهر، مطالعه موردی : شهرستان سروآباد

هدف پژوهش حاضر واکاوی نقش عوامل مکانی- فضایی در مهاجرت فصلی نیروی کار روستایی به شهر می باشد. بدین منظور از عوامل مکانی- فضایی، سه موئلفه میانگین زمین خانوار روستایی، فاصله روستا از شهر و ارتفاع روستاها استفاده شده و میزان مهاجرت های فصلی از روستاها بر اساس این سه موءلفه محاسبه گردیده است. جامعه آماری این پژوهش سرپرستان خانوارهای روستایی شهرستان سروآباد تشکیل می دهد. از 65 روستای شهرستان 13 روس...

متن کامل

نقش محصولات استراتژیک در معیشت خانوارهای روستایی (مطالعه موردی: کشت پسته در شهرستان سیرجان)

تولید پسته در ایران یکی از منابع مهم ایجاد درآمد برای روستاییان و اقتصاد ملی محسوب می شود. به طوری­ که این محصول حدود پنج درصد کل ارزش تولید کشاورزی را تأمین می‌کند و در بخش صادرات غیرنفتی کشور نیز نقش اساسی دارد. از آنجا که پسته، کشت غالب در مناطق روستایی شهرستان سیرجان می­باشد، در این پژوهش به مطالعه و تحلیل آثار تولید این محصول و نقش آن در معیشت خانوارهای روستایی این شهرستان پرداخته شده است....

متن کامل

تأثیر آتش‌سوزی بر ساختار پوشش‌ گیاهی در جنگل‌های زاگرس (مطالعه موردی: شهرستان سروآباد، استان کردستان)

تغییرات اقلیمی و افزایش میانگین دمای سالانه از یک‌سو و دخالت‌های انسانی از سوی دیگر سبب افزایش آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع شده است. به‌نظر می‌رسد آتش‌سوزی بر پوشش گیاهی اثر دارد و ساختار توده‌های جنگلی را تغییر می‌دهد. در تحقیق حاضر، تغییرات ترکیب گونه‌های چوبی، ساختار، شادابی و تجدید حیات تودۀ جنگلی در جنگل‌های غرب کشور در شهرستان سروآباد کردستان بررسی شد. در این بررسی دو تودۀ سوخته‌شده و شاهد...

متن کامل

سهم محصولات غیرچوبی جنگل در معیشت روستائیان مناطق جنگلی (مطالعه موردی: شهرستان کامیاران، استان کردستان)

در این بررسی به‌منظور دستیابی به میزان و نقش محصولات غیرچوبی جنگل و محاسبه سهم این محصولات در معیشت مردم در مقایسه با دامداری و کشاورزی، کل جمعیت جنگل‌نشین شهرستان کامیاران (3725 خانوار) به‌عنوان جامعه آماری تحقیق انتخاب گردید. برای انتخاب نمونه‌های آماری با استفاده از جدول مورگان، تعداد 320 خانوار به‌صورت تصادفی و پراکنده در تمام روستاهای واجد جنگل منطقه به‌عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. در گا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 43(77، پاییز 1390)  شماره 3

صفحات  111- 127

تاریخ انتشار 2011-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023